فصلنامه راهبرد
پیاپی 22 (زمستان 1380)

عملیات تروریستی یازدهم سپتامبر در امریکا که سمبل های قدرت اقتصادی و نظامی امریکارا هدف قرار داد، از سویی ارکان حکومت امریکا را به لرزه درآورد، به گونه ای که دولت بوش تا 48 ساعت پس از حادثه هیچ کنترلی بر اوضاع کشور نداشت و از سوی دیگر برای اولین بار در دهه های اخیر تصویر جدیدی از مردم امریکا را به نمایش گذاشت. در این تصویر مردم بی دفاعی به نمایش درآمدند که مورد ظلم و تجاوز قرار گرفته بودند و همین مسئله مظلوم واقع شدن به نوعی چهره محبوبی را از مردم امریکا در اذهان و افکار عمومی جهانیان ترسیم نمود. ای کاش این چهره محبوب، برای مدتی باقی می ماند. دولت امریکا می توانست به گونه ای عمل کند تا این چهره حفظ شود، ولی متاسفانه از روز سوم حادثه و پس از تشکیل اولین جلسه شورای امنیت ملی، امریکا با همان چهره همیشگی خود ظاهر شد و بار دیگر تبدیل به مظهر زورمداری، گستاخی و سلطه طلبی گردید و اشتباهات گذشته را مجددا تکرار کرد

نوشته حاضر، یک ارزیابی خلاصه از «ایران تاریخی» در لحظه ای است که امام بدان چشم می گشاید. در این ارزیابی پس از نگاهی ساختاری به حکومت قاجار، نگاهی به عقب تر افکنده می شود و طی آن تاریخ طولانی «اندیشه خداوند» در ایران، مذهق تشیع، روحانیت تشیع در ایران، فرهنگ دینی قبل از اسلام ایران و در یک کلام، مواریث تاریخ ایران برای امام خمینی در لحظه ولادتشان مورد اشاره قرار می گیرد و به موازات آن، امام خمینی همچون پدیده ای تعریف می شود که فحاوی درونی این تاریخ ویژه را از وضعیت بالقوه خود خارج کرد و آن را انضمامی ساخت و ظرفیت های آن را به کمال رساند

یکی از ویژگی های برجسته انقلاب اسلامی و رهبری آن، استقلال از رهنمودهای نظری روشنفکران، اعم از مارکسیست، ناسیونالیست و نواندیشان دینی است. این استقلال به دنبال خود رشته ای از کنش های سیاسی میان امام و پاره ای روشنفکران ایرانی را پدید آورد که از بسیاری جهات شایسته بررسی است. اما در این زمان، بررسی روابط انقلاب اسلامی و روشنفکران از این رو اهمیت ویژه ای می یابد که اهداف و تفکر امام جهت کسب هژمونی بر جامعه به هرحال نیازمند بازاندیشی های وفادارانه صاحبان فضایل دوربرد و انتزاعی است؛ کسانی که عموما به روشنفکران اشتهار دارند

تحول درونی تفکر اسلام شیعی در ایران ; اصولا پذیرش تغییر در تفکر و اندیشه، امری جهان شمول است و در همه آیین ها عناصری وجود دارند که با توجه به شرایط خاص تاریخی، اجتماعی، سیاسی و... می توانند «باز تفسیر» شوند، برخی بزرگ نمایی شده، به متن آمده، تغلیظ و مورد تاکید قرار گیرند و برخی دیگر رقیق شده به حاشیه رانده شوند. بعضی معتقدند «معرفت دینی» نیز پدیده ای بشری و ناگزیر متحول است و امکان جایگزینی «فهم دینی» به همین دلیل مطرح می شود;

در انقلاب اسلامی، توده های ایرانی عمدتا بر مبنای نگرشی قداست آمیز، رهبری امام خمینی را پذیرفتند. در سطح نظری، این بسیار مهم است که براساس این باورها، انقلاب اسلامی هم خلق شد و هم تداوم یافت. با این وجود، انقلاب اسلامی در حالتی از خلاء شرایط اجتماعی-فکری پیشین پدیدار نشد. ایران در طی دو دهه قبل از آغاز نهضت اسلامی، شرایطی حساس و تعیین کننده را از سر گذرانده بود که بی تردید می توانست در روش و چگونگی پیشروی انقلاب اسلامی تا مرحله پیروزی و مخصوصا نحوه رهبری امام خمینی تاثیر بگذارد

مقوله های فرهنگی، ماهیتی دیریاب، بسیار پیچیده، چند بعدی، معماوار، گسترده، بلندمدت و تدریجی دارند و در هر کدام از آنها به خاطر حضور عوامل انسانی با ترکیبی مضاعف روبه رو هستیم، از این رو ادعای شناخت جامع و ارایه راه کارهای کاملا صحیح و متقن در این عرصه عموما ناشی از درک ناقص، نادانی و یا ساده انگاری مدعیان می باشد. مشکلات چالش ها، زمینه ها و راه کارهایی که در این مقاله مورد اشاره قرار می گیرند، با امعان نظر به چنین ویژگی هایی ارایه می شوند و نگارنده علی رغم دقت نظر زیاد در انتخاب موضوعات و وسواس در تنقیح مطالب و سعی در به کارگیری حساب شده واژگان مناسب، هیچ گاه در مقام ادعای ارایه طرحی جامع نیست و چنین مطلق گرایی را اساسا در حوزه مباحث انسانی ناروا می شمارد

به طور کلی عوامل اقتصادی سهم به سزایی در پیشرفت تمدن بشری داشته اند. درک این مهم نیازی به مارکسیست بودن ندارد. اصطلاح تمدن خود از بار معنایی دوگانه برخودار است. بدین معنا، تمدن مفهومی است هم مادی و هم معنوی. از آن رو آن گاه که سخن از پیشرفت تمدن بشر به میان می آید، هردو معنا مدنظر است. تاریخ بشریت در حقیقت عبارت است از تاریخ رهایی روزافزون انسان از قید محرومیت های مادی حیات و به عبارتی توسعه اقتصادی و به همان سان تاریخ آزادی هرچه بیشتر انسان از اسارت های روحانی حیات خویش

ایده حقوق بشر عام یا «حقوقی که همه بالسویه صرفا به واسطه انسان بودنشان از آن برخوردارند»، انگاره قدرتمند در سیاست های اواخر قرن بیستم است. اگرچه این ایده جدید نیست، اما شوک اخلاقی ناشی از نازیسم، کاتالیزوری شد که حقوق بشر را به پندار همه مردم جهان رهنمون ساخت. به موازات وحشت کامل از بازداشتگاه زندانیان جنگی، آزمایش پزشکی، کار اجباری و قتل عام که بعد از جنگ دوم جهانی پدیدار شد، مردم مفروضه ها درباره طبیعت حاکمیت و حق دولت ها در رفتار با شهروندانشان را، آن گونه که به اراده آنها وابسته باشد، زیر سوال بردند

جامعه شناسی کاربردی چیست؟ اساسا تردید در مفهوم و اشعار به مدلول، متعلق به چرخش زبانی از ابتدای قرن بیستم به بعد است. تا قبل از آن، تعریف هر مفهوم در هر زبان خاص از طریق شواهد تجربی دلالت آن مفهوم تعیین می شد. زبان شناسی سوسور و ساخت گرایی و فراساخت گرایی از یک سو، بازی های زبانی ویتگنشتاین از دیگر سوی پوزتیویسم نو یا آنچه ریچارد برنشتاین به آن رویکرد فقدان قدر مشترک می گوید (1983 Bernestein,؛ برنشتاین، 1378) و بالاخره هر منوتیک چهار جریان عمده در چرخش زبانی را می سازند

روابط بین الملل به عنوان یک رشته علمی، با وجود قدمت نه چندان زیاد، نظریه ها و مکاتب مختلف را در درون خود پرورش داده است و شاید هم از منظری دیگر بتوان گفت: تعدد تیوری ها و نظریات، هرچند سبب پیچیدگی و عدم انسجام علمی آن می شود، با این حال در توسعه و پیشرفت این رشته نقش به سزایی ایفا می کند

این مقاله به بررسی استمرار و تغییر در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا می پردازد. به طور کلی در خصوص استمرار و تغییر، دو نظریه در روابط بین الملل وجود دارد. باید خاطرنشان نماییم که آمریکا در برخی زمینه ها سیاست سنتی خود را تغییر نداده و با تغییر روسای جمهور و حتی تغییر رهبری در کنگره آمریکا توسط جهوری خواهان یا دموکرات ها سیاست این کشور دچار تحول نشده است. در واقع آمریکا در خصوص برخی مسایل مانند دموکراسی، حقوق بشر، سیطره و رهبری خط فکری ثابتی را دنبال نموده است.

طی یک دهه اخیر و به ویژه پس از پایان جنگ سرد، جهانی شدن به یک پدیده و روند غالب در عرصه روابط بین الملل تبدیل شده است. به جرات می توان اظهار داشت کمتر متن علمی خارجی وجود دارد که در آن از اصطلاح جهانی شدن یاد نشده باشد. جهانی شدن پدیده ای تک بعدی نیست، بدین معنا که تنها یک جنبه از موضوعات جهانی همچون اقتصاد را دربرگیرد، بلکه حیطه آن شامل گستره ای از تجارت، سیاست، ورزش، محیط زیست، مد، موسیقی، حقوق و هویت فرهنگی نیز می شود

پیتر کالوسورسی در چاپ هفتم کتاب خود با عنوان «سیاست جهانی از سال 1945» ، در 878 صفحه، به پیچیدگی سیاست بین الملل معاصر در مدت نیم قرن جنگ سرد و نظام جهانی بعد از آن می پردازد. در این کتاب، کالوسورسی ضمن بررسی اثرات فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و «امپراطوری» آن در اروپای شرقی، سقوط فدراسیون یوگسلاوی را مورد مطالعه قرار می دهد. دیگر موضوعات این کتاب عبارت اند از: جنگ خلیج فارس در مقابل عراق و پیامدهای مختلف آن؛ قرارداد ماستریخت جهت پیشرفت در شکل گیری اتحادیه اروپا؛ تنش در چین بین آزادسازی اقتصادی و تندروی کمونیزم در حاکمیت طولانی دنگ شیایوپینگ؛ تحولات در آفریقا مانند بهبودی اوضاع در آفریقای جنوبی، غنا و حتی آنگولا و از طرف دیگر بدتر شدن شرایط در نیجریه، سومالی، رواندا و لیبریا؛ بحرانی شدن اوضاع برای سازمان ملل متحد؛ و به پایان رسیدن قرارداد بر روی تعرفه ها و مبادلات تجاری (GSTT) و به طور کلی تمایلات نسبت به مصالح بین المللی

در تاریخ تفکر اسلامی، اخلاق در حوزه های بسیاری مورد بحث قرار گرفته است. بیشتر این مباحث مبتنی بر دیدگاه های اخلاقی مطرح شده در قرآن و احادیث پیامبر اکرم (ص) است. فقه اسلامی با مشکلات نظری و عملی زندگی اخلاقی ارتباط مستقیم دارد. مکاتب کلامی هر یک از منظرهای مختلف خود به مسایل اخلاقی پرداخته اند. عرفان اسلامی معمولا خود را نوعی طریق تهذیب و تزکیه اخلاقی می داند. تقریبا همه فیلسوفان اسلامی رساله ای مستقل در باب اخلاق نگاشته اند و حتی برخی به عنوان فیلسوف اخلاق شناخته می شوند

همان گونه که در نوشتارهای پیشین عنوان شد، نماگرهای ادوار تجاری در سه دسته نماگرهای آینده نگر، همزمان و گذشته نگر بر مبنای نظریه ی ادوار تجاری در دهه 1980 میلادی توسط کشورهای OECD توسعه داده شده است. این نماگرها، نماگرهایی هستند که با ادوار تجاری در اقتصاد ارتباط معنی دار دارند. در حال حاضر از 10 نماگر آینده نگر، 4 نماگر همزمان و 7 نماگر گذشته نگر به عنوان مهم ترین نماگرهای ادوار تجاری در ادبیات موضوع تحقیق نام برده می شود

به نظر شما در مقوله مدیریت، نظریه های مطرح روز کدام اند؟ ; • در بررسی مباحث نظری مدیریت متوجه می شویم که مدیریت یکی از رشته هایی است که نظریه های بسیار زیادی در آن مطرح شده است، به طوری که عده ای آن را به جنگل تیوری تعبیر کرده اند. جنگلی پر از نظریه که با ورود به آن باید راه خود را از میان نظریه ها پیدا کرده و نظریه ای مناسب سازمان خود را که در کشور ما قابلیت کاربرد داشته باشد انتخاب کرده و از آن بهره بگیریم;